Isoleren is een belangrijk onderdeel van het verduurzamen van de gebouwde omgeving. Om dat te versnellen sloegen Guus Mulder van TKI Urban Energy en MMT-themahouder Henry Kasper in 2022 de handen ineen om de IsolatieCoalitie op te richten. Zij brachten hierin isolatiebedrijven, brancheorganisaties en andere partijen samen om met elkaar oplossingen te zoeken om het isoleren van bestaande woningen te versnellen. Henry en Guus vertellen er meer over.
Henry legt uit: “TKI Urban Energy en MMT hebben de maatschappelijke opdracht om te zorgen dat het bedrijfsleven kan versnellen in de energietransitie. In de IsolatieCoalitie zoeken we gezamenlijk naar innovaties die de bedrijven daarbij kunnen helpen.”
Onafhankelijk
Guus: “Wat TKI UE en MMT met elkaar gemeen hebben, is dat wij bedrijven, kennisinstellingen en overheden met elkaar verbinden. Als onafhankelijke partij tussen de partijen. In het voortraject, bijvoorbeeld in het opstarten van de IsolatieCoalitie, lopen we samen op. Henry en ik werken daarin intensief samen om de neuzen dezelfde kant op te krijgen en acties te initiëren. Bij innovaties helpt TKI UE vervolgens bij het verkrijgen van een innovatiesubsidie. Op dat moment eindigt de rol van TKI UE grotendeels; wij kunnen geen subsidie aanvragen voor een project waar wij zelf nog een rol in spelen. Voor MMT ligt dat anders: MMT maakt juist deel uit van het consortium dat de subsidie ontvangt en kan aanblijven om processen op gang te brengen en te houden. TKI UE komt weer in beeld om de resultaten breedte in de sector te laten landen.”
Verschillende rollen
Henry beaamt dit: “Binnen de IsolatieCoalitie gaat het om ingewikkelde innovatievraagstukken: waar liggen nu mogelijkheden om het isoleren te versnellen? Ik neem daarin vanuit MMT de organisatorische lead, terwijl Guus vanuit zijn kennis en kunde een opzet maakt om een onderzoek in te richten en kennisinstellingen aan te haken. TKI UE helpt dan met de subsidieaanvraag en heeft daarna hooguit nog een rol in het bijsturen van het onderzoek.”
Innovaties
Guus noemt een paar concrete voorbeelden rondom isolatie: “In de IsolatieCoalitie kijken we bijvoorbeeld naar innovaties van bio-based alternatieven voor standaard isolatiewerk. Daarvoor hebben we inmiddels een consortium opgezet dat wordt getrokken door TNO. Daarnaast houden we ons bezig met het verder brengen van vacuümglas en bekijken of het mogelijk is om te versnellen met een slimmere manier van boren in de spouwmuren.”
Versnellingsteam voor vleermuisproblematiek
Henry: “Onze grootste uitdaging ligt nu bij het natuurinclusief isoleren, waarbij (onder andere) vleermuizen gespaard blijven. Isolatiebedrijven zijn wettelijk verplicht woningen eerst natuurvrij te maken voordat zij spouwmuren isoleren en moeten daarbij de natuurkalender aan te houden. Dat betekent dat er een groot deel van het jaar niet geïsoleerd mag worden. Het gevolg is dat isolatiebedrijven hun omzet dramatisch zien teruglopen; de eerste faillissementen zijn al een feit. De IsolatieCoalitie onderkent de omvang en urgentie van dit onderwerp en heeft daarom het Versnellingsteam opgericht, waar Guus en ik de trekkers van zijn. Het Versnellingsteam zoekt naar oplossingen voor de isolatiebedrijven en natuurinclusief isoleren.”
Afwezigheid vaststellen
Guus: “Een oplossingsrichting hierbij is het vinden van methoden, waarbij vastgesteld kan worden dat er geen vleermuizen in de spouwmuren aanwezig zijn en er ook nooit gezeten hebben. In dat geval mag een isolatiebedrijf gewoon isoleren zonder natuurvrij maken. Een van de methoden is het zogenaamde eDNA, waarbij met luchtmonsters vleermuizen gedetecteerd kunnen worden. Hiervoor is inmiddels een validatie-onderzoek opgestart bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).”
“Parallel daaraan initieert het Versnellingsteam onderzoek naar twee andere methoden. De eerste werkt met speurhonden, die in een laboratorium aan luchtsamples ruiken. De tweede is massaspectrometrie, waarmee moleculen worden geïdentificeerd”, voegt Henry toe.
Wisselwerking
Guus: “Daarin zie je de mooie wisselwerking tussen Henry en mij. Henry onderzoekt welke bureaus met zo’n vraag aan de slag kunnen gaan en organiseert dat binnen het Versnellingsteam. Ik zit aan de andere kant van de puzzel: wat is de vraag die we stellen? Hoe ziet de opdracht er dan concreet uit? Daarbij ga ik in gesprek met het ministerie van Binnenlandse Zaken om hier financiering op te krijgen. Dat proces loopt nu en we hopen snel tot resultaat te komen.”
Brede steun
Guus besluit: “De vleermuisproblematiek bij isolatie is een beladen onderwerp, waar veel belangen spelen. Dat MMT en TKI UE daarin allebei onafhankelijk zijn helpt enorm. De samenwerking met Henry is heel waardevol. We kunnen sparren, visies nuanceren en samen optrekken om alle partijen mee te krijgen in vervolgstappen. Samen verbinden we bedrijven, overheden en kennisinstellingen en werken aan oplossingen die breed gedragen worden én breed gedeeld.”
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met Henry.