“De mouwen opstropen en kijken wat we in de operatie kunnen verbeteren”

Op weg naar concrete resultaten

Doekle duikt in de geschiedenis: “Toen ik als bestuurder instapte bij MMT, waren we nog zoekende naar een goede werkwijze. Het uitgangspunt was om samenwerking in de keten te optimaliseren, om tot concrete resultaten te komen. Dus geen abstract gedoe, maar de mouwen opstropen en kijken wat we in de operatie van dag tot dag kunnen verbeteren. Door deze richting helder met bestuurders af te spreken, kregen Martha en haar team ruimte om concrete knelpunten op te pakken en aan echte oplossingen te werken. En dat lukt: MMT zorgde dat de onderlinge betrokkenheid tussen de partners groter is geworden en dat er snelheid komt in samenwerkingsinitiatieven.”

Martha kan dit van harte onderschrijven: “MMT had zeker een aanloop nodig. Want hoe geef je programmatisch invulling aan de doelstelling – de uitvoering van de energietransitie in de gebouwde omgeving versnellen?  De ‘silver bullit’ bleek het werk echt centraal te stellen en van daaruit terug te redeneren. Als een monteur drie keer zo veel werk moeten kunnen maken, wat moeten we dan in de keten veranderen om dat mogelijk te maken?”

Opmaat naar loopbaanpaden

Doekle geeft een voorbeeld dat hem nog vers in het geheugen staat. “We waren op werkbezoek bij een koeltechnisch bedrijf. Die organisatie had een flink aantal hooggekwalificeerde elektrotechnici in dienst, die ze graag in zouden zetten bij de netbeheerders. Dat lukte niet, omdat er nogal rigide werd gekeken naar de opleidingsvereisten die nodig waren.  Martha heeft dat toen meteen opgepakt en is het gesprek met de netbeheerder aangegaan. Het lukte! Dat was voor mij het moment: kijk, zo werkt het en zo gaat het lukken.”

Martha herkent het voorbeeld. “We waren het met elkaar eens dat het doorstromen van de hoogst gekwalificeerde installateurs nodig is. De vraag was dus: wat is er nodig om dit mogelijk te maken? Korte, aanvullende opleidingen bleken het antwoord.  Dat hebben we toen in gang gezet. En nee, makkelijk was het niet. Maar het heeft er wel toe geleid tot de ontwikkelpaden die MMT daarna ontwikkeld heeft.”

Versnelling in hybride warmtepompen

Een ander voorbeeld waar installateurs van Techniek Nederland veel aan hebben, is het leertraject rondom de installatietijd van hybride warmtepompen. Henry Kasper neemt vanuit MMT deel aan het innovatieteam Team Duurzaam Installeren. Martha: “In dit traject wordt op verschillende onderwerpen met installateurs geleerd hoe het plaatsen van warmtepompen sneller kan. Wat kunnen we qua logistiek anders doen? En wat tijdens het montage proces zelf? Henry trekt dit laatste spoor. Hoe hij dat doet? Door echt met monteurs mee te lopen. Door ze af en toe naar binnen te halen en de vraag te stellen; waar gaat nu echt de tijd in zitten? En hoe zou het voor jou handiger en prettiger kunnen? Dat zijn monteurs van verschillende bedrijven, waardoor ze ook van elkaar leren. Het resultaat? De installatietijd is al terug van 32 uur naar iets onder de 16. Nog twee uur en ploegjes van drie kunnen twee warmtepompen per dag installeren. Een top resultaat!”

Van werkvloer naar systeemwereld

Doekle haakt hierop in: “Wat wij hier aan het doen zijn, is de werkmethoden verbeteren en optimaliseren. Dat levert concrete, tastbare resultaten op voor de mensen die het werk moeten doen. Maar het levert vervolgens ook nieuwe bestuurlijke inzichten op. Kijk, dát vind ik interessant. Wij zien als bestuurders dat we niet van boven af een verandering sturen, maar dat doordat we het werk aan de basis veranderen, er een systeemverandering tot stand komt. Neem nu bijvoorbeeld het installeren in de meterkast. De installateur doet dat van oudsher zogenoemd achter de meter, de netbeheerder ervoor. Dat is heilig, zo doen we dat. Afspraken tussen branches.”

“Nu we zo veel meer werk moeten maken en MMT vanuit het werk kijkt, komen we op de vraag of we dit nu handig doen. Als we installateurs wat extra opleiden, dan hoeft de netbeheerder bij een deel van de verzwaringen van het elektranet niet óók langs te komen. Scheelt een monteur, aanrijdtijd en afstemming. MMT is daarmee aan de slag gegaan – die opleiding is er inmiddels.”

“Bestuurders denken vooral top-down; dat systeemdoorbraken van boven moeten komen om het op werkniveau te laten bewegen. En mijn stelling is: door elkaar op werkniveau te vinden, zijn we in staat om bottom-up de systemen te veranderen”, zo meent Doekle.

“Het idee van Klant Sluit Zichzelf Aan (KSZA) ligt een beetje in het verlengde hiervan. Met KSZA geven de netbeheerders straks installateurs de ruimte om voor klanten met een grootverbruik aansluiting, meer werk te doen dan zij voorheen mochten. De installateur neemt taken van de netbeheerders over, die daarmee capaciteit vrijmaken voor andere werkzaamheden. Dat is echt ontstaan door het werk centraal te stellen en te kijken hoe we dat met elkaar kunnen doen. Daar moeten wel wat heilige huisjes sneuvelen, maar het is een doorbraak.”

Op de agenda: private laadpalen

Martha heeft nog een prachtig voorbeeld van een systeem dat zij volgend jaar graag wil doorbreken. “Het systeem rondom het verhuizen van private laadpalen is verbazingwekkend inefficiënt. Leasemaatschappijen plaatsen laadpalen bij mensen thuis. Mocht de leaser verhuizen, dan wordt de laadpaal van de muur geschroefd en wordt er een andere geplaatst bij het nieuwe huis. Hetzelfde geldt voor mensen die een andere baan en dus een andere leaseauto krijgen: oude laadpaal wordt ontmanteld, nieuwe gemonteerd. Dat is toch te gek voor woorden, bij een tekort aan monteurs? De leasemaatschappijen zeggen dan: de opdrachtgever bepaalt dit, daar gaan wij niet over. Daar geloof ik niet in. Er hoeft maar één partij op te staan om dit op te pakken en efficiënter te regelen. Dat komt zeker op de agenda van MMT in 2025!”

Taaie processen

Doekle: “MMT wordt in die zin bijna een disruptieve partij, die partijen bij elkaar brengt en veranderingen faciliteert.” Martha reageert: “Dat gaat natuurlijk niet altijd van een leien dakje. Zo moet de opleiding tot laadpaalmonteur nog een vlucht gaan nemen; dat is niet zomaar geregeld. Ook het dossier van natuurinclusief isoleren in best taai en vraagt tijd. Maar als we met partijen een oplossing voor een leerpunt uitgedacht en werkend hebben, dan versnellen we daarna echt. Dus ook als het moeilijk is, houden we vast.”

Opschalen met woningcorporaties

Voor de toekomst ziet Martha nog een mooie opgave voor MMT en Techniek Nederland, samen met woningcorporaties. “We zijn op dit moment bezig om samen met woningcorporaties en installateurs te leren waar versnelling mogelijk is. Langdurige samenwerking tussen beide partijen is één van de sleutels tot succes. Tijdens dat samenwerken leren we ook waar we het praktisch beter kunnen doen.”

Energie

Doekle besluit: “De maatschappelijke opgave is enorm en de complexiteit groot. Daarom zijn de initiatieven van MMT hard nodig. Gelukkig zijn de bestuurlijke verhoudingen uitstekend; we weten elkaar te vinden. En er zit energie op! Het gaat om concreet werk en dat verbeteren vanuit het perspectief dat het sneller moet kunnen. Dat vindt iedereen leuk.”